Đây là một trong những nội dung quan trọng trong Dự thảo Thông tư hướng dẫn về việc bán, cho thuê, thuê mua và quản lý sử dụng nhà ở thu nhập thấp tại khu vực đô thị do Bộ Xây dựng soạn thảo, hiện đang lấy ý kiến của các địa phương.
Đối tượng nào được mua nhà?
Theo dự thảo Thông tư, hộ gia đình có ít nhất 1 người hoặc hộ độc thân thuộc đối tượng sau có khó khăn về nhà ở đều được mua, thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp.
Một dự án xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp ở Xuân Mai (Hà Nội).
Cán bộ, công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước; viên chức thuộc các đơn vị sự nghiệp công lập, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp thuộc lực lượng vũ trang (kể cả trường hợp đã được nghỉ theo chế độ quy định);
Người lao động thuộc các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, HTX (kể cả trường hợp đã được nghỉ hưu theo chế độ quy định); Người lao động tự do, kinh doanh cá thể đảm bảo có thu nhập để thanh toán tiền mua, thuê, thuê mua nhà ở theo quy định.
Điều kiện để được xét phải là những hộ gia đình chưa có nhà ở hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích quá chật chội (dưới 5m2/người). Trường hợp nhà ở riêng lẻ, ngoài khống chế về mặt diện tích dưới 5m2/người, còn phải đáp ứng điều kiện diện tích khuôn viên đất của nhà ở đó thấp hơn tiêu chuẩn diện tích đất tối thiểu được phép cải tạo, xây dựng lại theo quy định của UBND cấp tỉnh.
Các hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị Nhà nước thu hồi nhà ở, đất ở để phục vụ công tác GPMB theo quy định của pháp luật mà chưa được bồi thường bằng đất ở, nhà ở cũng nằm trong đối tượng này. Các đối tượng được xem xét hỗ trợ về nhà ở phải đảm bảo trước đó chưa được Nhà nước hỗ trợ về nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức.
Trường hợp có nhu cầu mua và thuê mua nhà ở thu nhập thấp phải có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án.
Trường hợp là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp thuộc lực lượng vũ trang, nếu chưa có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn thì phải có xác nhận của đơn vị nơi người đó đang công tác.
Chấm điểm để chọn đối tượng
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho biết, dự thảo Thông tư quy định việc lựa chọn đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp thực hiện theo phương pháp chấm điểm, với thang điểm tối đa là 100. Trong đó, trường hợp chưa có nhà sẽ được chấm là 50 điểm; còn có nhà ở diện tích dưới 5m2/người chỉ là 30 điểm.
Việc chấm điểm cũng sẽ ưu tiên với đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, những ngưòi thu hồi đất hơn là những người lao động thuộc các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, các thành phần kinh tế khác (30 điểm so với 20 điểm).
Để việc mua, thuê, thuê mua nhà ở được minh bạch, thông tư cũng quy định chủ đầu tư dự án phải có trách nhiệm cung cấp các thông tin liên quan đến dự án, công bố công khai tại trụ sở Xây dựng địa phương, đăng tải ít nhất 1 lần tại báo địa phương và công bố tại Sàn giao dịch BĐS của chủ đầu tư (nếu có) để người dân biết, đăng ký và thực hiện giám sát.
Mỗi gia đình, cá nhân có nhu cầu mua, thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp chỉ được nộp đơn đăng ký mua, thuê, thuê mua nhà ở tại một dự án. Trong trường hợp chưa giải quyết thì được trả lại hồ sơ để nộp tại dự án khác. Việc giao dịch, thanh toán phải thực hiện thông qua 1 ngân hàng do UBND cấp tỉnh quy định.
Người mua nhà không được cho thuê, thế chấp hoặc bán (chuyển nhượng) trong thời gian chưa trả hết tiền mua nhà với thời gian tối thiểu là 10 năm kể từ thời điểm ký hợp đồng mua nhà.
Trường hợp chưa đủ 10 năm thì người mua nhà (nếu có nhu cầu) chỉ được bán cho cơ quan quản lý nhà ở của địa phương hoặc chủ đầu tư dự án họăc cho đối tượng được mua nhà ở thu nhập thấp với giá bán không vượt quá mức giá nhà ở thu nhập thấp cùng loại tại thời điểm bán…
Lan Hương - Báo Dân trí