83 tuổi, lẽ ra là lúc nghỉ ngơi, an dưỡng tuổi già nhưng ông vẫn phải ngày ngày lọ mọ chăm sóc người vợ bị bệnh tim và thần kinh, chăm 3 đứa con trai trí não bất thường và 2 cô con gái, một đang bị ung thư giai đoạn cuối và đứa còn lại bị tai nạn giao thông gãy chân, phải nằm một chỗ. Còn gì đau đớn và khổ sở hơn nước mắt của một người sắp đi hết hành trình cuộc đời nhưng gánh nặng số phận vẫn cứ đeo đẳng mãi...

Nhà báo Đăng San trong mắt bạn bè, đồng nghiệp

Nhà báo Phan Đăng San (SN 1934), quê xã Đức Bùi, nay là xã Bùi Xá, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Ông là một trong những vị “tiền bối” của báo chí Nghệ Tĩnh sau ngày đất nước giải phóng và có nhiều đóng góp cho nhiều cơ quan báo chí tại Nghệ An và Hà Tĩnh nói chung, Hội Nhà báo Nghệ Tĩnh nói riêng.

Nhà báo Phan Đăng San

Nhà báo Phan Đăng San nguyên là cán bộ Phòng Thông tin Ty Thông tin Nghệ An, phóng viên Đài PT-TH Nghệ An, Chánh văn phòng Hội Nhà báo Nghệ Tĩnh, Hội Nhà báo Nghệ An từ khóa I đến khóa IV, Ủy viên Thường trực kiêm Chánh văn phòng Hội Nhà báo Nghệ Tĩnh các khóa II và III.

Những ngày còn lăn lộn với sự nghiệp báo chí tỉnh nhà, nhà báo Phan Đăng Sang rất tâm huyết với nghề nghiệp, được bạn bè, đồng nghiệp ghi nhận và đánh giá là người làm báo có tâm và có tầm. Trong ký ức của nhiều nhà báo lão thành xứ Nghệ hiện nay, ông như người anh cả, người bạn hữu, tâm giao.

Theo nhà báo Nguyễn Như Khôi, Giám đốc, Tổng biên tập Đài PT-TH Nghệ An thì ông là một trong những phát thanh viên (PTV) đầu tiên, thuộc thế hệ các nhà báo Hồ Duy Bờn, Nguyễn Thao Lược, Trần Ngọc Cẩm, Trần Thị Kim Loan... đã cùng nhau xây dựng nên Đài Truyền thanh Nghệ An, tiền thân của Đài PT-TH Nghệ An ngày nay.

Những năm chiến tranh, Đài thuộc Ty Thông tin Nghệ An. Lúc đó, Đài chỉ phát vào các buổi chợ phiên và lời xướng: "Đây là Đài Truyền thanh Nghệ An" từ những ngày đầu ấy là của PTV Phan Đăng San.

Trong ký ức nhà báo Giao Hưởng, Phan Đăng San là nhà báo trĩu nặng tâm nghề, trĩu nặng nghĩa tình với đồng nghiệp, đồng bào. Hồi còn làm ở Tạp chí Người làm báo Nghệ An, ông đã từng không ít lần đạp xe tìm đến nhà một số anh em làm báo cùng thời kỳ chỉ để "bàn giao nhuận bút" bài viết đã cộng tác với Tạp chí.

Với Báo Công an Nghệ An và Báo Lao động Nghệ An, chính nhà báo Phan Đăng San là người lặn lội ra tận Hà Nội lấy giấy phép xuất bản để báo ra số đầu tiên.

Báo Công an Nghệ An thăm hỏi, hỗ trợ nhà báo Phan Đăng San

Chuyện đời đẫm nước mắt

Năm 2000, nhà báo Phan Đăng San nghỉ hưu theo chế độ, với tâm thế về sống vui cảnh điền viên với người vợ tri kỷ ở xã Bùi Xá, huyện Đức Thọ. Thế nhưng, ông trời quá nghiệt ngã đối với một người tài giỏi, rộng lượng và lịch lãm như ông, khi phải sống với tuổi già trong nỗi đau và nước mắt.

Đầu tiên là việc từ mấy năm nay, 3 người con trai của ông đang khỏe mạnh, có công ăn việc làm ổn định bỗng dưng lần lượt ngã bệnh, bị thần kinh sau khi bước qua tuổi 30. Không có khả năng điều khiển bản thân, các anh buộc phải nghỉ việc không lương, chỉ có anh Phan Đăng Kỳ tỉnh táo hơn nên ở với bố mẹ, còn hai người con trai khác hiện thường xuyên phải điều trị tại bệnh viện tâm thần kinh.

Mọi hy vọng của gia đình đều trông cả vào người con gái lớn là chị Phan Thị Oanh đang công tác tại Bệnh viện Đa khoa huyện Đức Thọ. Tuy nhiên, vào năm 2015, sau trận ốm thập tử nhất sinh, chị Oanh đi khám và phát hiện bị ung thư giai đoạn cuối, hiện không có tiền điều trị theo phác đồ, phải nằm điều trị ở nhà.

Cách đây mấy tháng, người con gái út là chị Phan Thị Yến (hiện lấy chồng và sinh sống tại huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) trong lần chạy xe máy sang Đức Thọ chăm chị gái bị ung thư, chẳng may bị tai nạn giao thông bị gãy chân, phải bó bột và cũng phải nằm một chỗ.

Trong nỗi đau đó, vợ nhà báo Phan Đăng San đã không thể đứng vững. Vốn bị bệnh tim hành hạ từ trước đến nay, khi phải chứng kiến những đứa con khỏe mạnh, xinh đẹp của mình lần lượt gặp hoạn nạn, bà đã gục ngã, thần kinh bị ảnh hưởng nặng nề. Hàng ngày, không những bà không còn đủ tỉnh táo để lo cơm nước cho chồng con mà còn bỏ nhà đi lang thang.

“Nhiều bữa, sau khi nấu ăn xong, dọn ra mâm rồi lại phải lấy lồng bàn úp lại, đi quanh xóm tìm bà để đưa về ăn cơm”, nhà báo Phan Đăng San rơi nước mắt chia sẻ. 83 tuổi, một mình ông phải gồng mình lo chăm nuôi vợ bệnh và cả 5 người con bị tâm thần, bệnh hiểm nghèo, tai nạn.

Trong câu chuyện về cuộc đời mình, ông liên tục đưa tay gạt nước mắt vì quá đau đớn, tủi phận. Giọt nước mắt của người đàn ông càng đắng chát, xót xa hơn khi sắp đi hết hành trình cuộc đời nhưng gánh nặng số phận vẫn cứ đeo đẳng mãi...

Nhà báo Trần Duy Ngoãn, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Nghệ An cho biết, hoàn cảnh thương tâm của nhà báo Phan Đăng San được anh em ở Đài PT-TH Nghệ An phát hiện khi vào nhà thăm hỏi ông dịp 21/6 vừa qua, chứ nhà báo Phan Đăng San gần như không tiết lộ bất cứ điều gì về cuộc sống khó khăn của mình, dù ngày báo chí cách mạng hàng năm, ông vẫn đều đặn ra TP Vinh để tham dự lễ kỷ niệm.

Theo đề nghị của anh em văn nghệ sĩ và các nhà báo lão thành, ngày 6/7/2016, Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Nghệ An đã có thư kêu gọi quyên góp, ủng hộ nhà báo Phan Đăng San. Theo đó, Hội đã vận động, kêu gọi toàn thể các hội viên, nhà báo các chi hội, các cơ quan báo chí tại Nghệ An và văn phòng đại diện các báo Trung ương tại địa phương ủng hộ, giúp đỡ một phần vật chất để nhà báo Phan Đăng San vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Đây sẽ là nguồn động viên tinh thần vô cùng quý giá để nhà báo Phan Đăng San có thêm động lực để vượt qua số phận, tiếp tục là chỗ dựa tinh thần cho vợ con, cùng nhau đi qua giông bão cuộc đời...