Quá nhiều người chết thảm...

Khoảng 5 giờ ngày 18-10-2010, một xe khách khi lưu thông trên Quốc lộ 1 (đoạn qua xã Xuân Lam, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh) đã bị nước lũ cuốn trôi. Nghe tin, nhóm thợ lặn 6 người gồm Nguyễn Văn Bình, Nguyễn Văn Viết, Nguyễn Văn Bằng, Nguyễn Văn Hoàn, Nguyễn Văn Thảnh, Nguyễn Văn Sơn (đều ngụ xóm 9, xã Hưng Lợi) đã tình nguyện đến hiện trường xuống sông tìm xe khách gặp nạn. Đến ngày 21-10-2010, đội thợ lặn đã trục vớt thành công xe khách và các nạn nhân nằm sâu 15 m dưới đáy sông.

Các thợ lặn Nguyễn Văn Bình, Nguyễn Văn Thảnh và Nguyễn Văn Viết (từ phải qua)

Anh Nguyễn Văn Thảnh (SN 1973) vẫn nhớ như in buổi sáng định mệnh ấy khi là một trong những người đầu tiên tiếp cận chiếc xe khách từ đáy sông. Khoảng 12 giờ, khi phần đầu xe vừa đưa lên khỏi mặt nước, nhóm thợ lặn nhanh chóng dùng búa đập vỡ kính, chui vào. Một cảnh tượng hết sức đau lòng ập vào mắt họ. Trong xe, thi thể người lớn, trẻ em nằm rải rác khắp nơi.

Trước đó, dù đã nhiều lần lặn xuống đáy sông sâu khoảng 15 m - vị trí xe khách bị chìm - nhưng anh Thảnh không bao giờ tưởng tượng nổi lại phải chứng kiến nhiều người chết thảm đến vậy. “Chúng tôi cứ nghĩ nhiều nạn nhân đã bị nước lũ cuốn, ai ngờ khi vớt xe lên, có đến hàng chục thi thể. Nhiều năm đi lặn, tham gia không ít vụ tìm kiếm thi thể người gặp nạn trên sông, trên biển nhưng tôi vẫn sốc” - anh Thảnh bồi hồi.

Khi chiếc xe được kéo lên, thi thể một cháu bé từ từ trôi ra, máu ở miệng ộc chảy. Đập kính lách vào trong xe, ông Nguyễn Văn Bình (SN 1966, người trực tiếp chỉ huy nhóm thợ lặn trục vớt xe khách) phát hiện thêm một cháu nữa, miệng cũng đầy máu.

“Nhiều người tham gia cứu hộ thấy vậy sợ quá, dạt ra cả. Nhìn các cháu như vậy thấy thương lắm, anh em chúng tôi liền vớt lên. Mình làm việc thiện nên lúc đó quên đi mọi cảm giác sợ hãi” - ông Bình nhớ lại.

Những ngày cuối tháng 10-2010, sông Lam chìm trong mưa và nước mắt của hàng trăm người từng giờ, tùng phút trông ngóng tin tức thân nhân. Dọc bờ sông, hàng ngàn người dân cũng đau đáu dõi theo các thợ lặn. Điều đó đã tiếp thêm sức lực cho nhóm thợ lặn quên đi hiểm nguy, lao xuống dòng nước lũ tìm kiếm các nạn nhân.

Lũ chảy xiết, nếu mặc đồ lặn thì nước sẽ cuốn trôi không thể xuống sâu, các thợ lặn chỉ có cách mặc quần đùi, ngậm vòi hơi, buộc dây vào người rồi lần xuống đáy sông. Độ sâu lòng sông lúc đó khoảng 15 m nhưng nhóm ông Bình phải lặn thả mình trôi theo dòng nước khoảng 50 m mới tiếp cận được xe khách. Thợ lặn Nguyễn Văn Viết (SN 1989) tâm sự: “Bốn năm rồi nhưng giờ nghĩ lại, tôi vẫn thấy ớn lạnh bởi trong lúc lặn, nếu chẳng may bị đứt dây hay mắc kẹt vào xe thì cả nhóm sẽ mất mạng”.

Ân hận khi không tìm thấy nạn nhân

Những năm gần đây, tại Nghệ An và Hà Tĩnh liên tiếp xảy ra nhiều vụ trôi xe, chìm đò gây thương vong lớn. Điển hình là vụ chìm đò ở bến Chôm Lôm, xã Lạng Khê, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An làm 19 học sinh thiệt mạng vào tháng 10-2007. Gần đây nhất, vụ trôi ô tô 7 chỗ ở tràn Khe Ang, xã Nghĩa Hồng, huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An vào tháng 9-2013 làm 5 người tử vong.

Trục vớt xe khách bị lũ cuốn trôi trên sông Lam tháng 10-2010

Là dân sông nước, khi nghe tin có tai nạn trên sông, ông Bình liền tập hợp anh em trong nhóm đến ngay hiện trường, tham gia tìm kiếm cứu hộ nhiều ngày liên tục. Ông Bình cho biết việc tìm kiếm nạn nhân vô cùng khó khăn vì các vụ tai nạn đều xảy ra trong điều kiện trời mưa gió, nước lũ chảy xiết. Đã có lúc cả nhóm đành bất lực trước thực tế khắc nghiệt của thời tiết, địa hình. Trong vụ tìm kiếm thi thể 19 học sinh đang trên đường đi học qua bến Chôm Lôm thì đò chìm, nghĩ thương các cháu nằm lạnh lẽo dưới sông sâu nên họ đã bất chấp nguy hiểm. Nhóm thợ lặn đã lùng sục khắp khúc sông gần bến đò nhiều ngày liên tục nhưng vẫn không tìm thấy thi thể 5 học sinh cuối cùng.

“Mỗi lần nhắc lại vụ đắm đò ở Chôm Lôm, tôi liền nghĩ đến cảnh 5 học sinh vẫn nằm ở đâu đó dưới sông sâu, lại thấy có lỗi với các cháu cũng như gia đình của họ” - ông Bình bùi ngùi.

Ngày 19-9-2013, khi xe 7 chỗ trôi ở tràn Khe Ang làm 5 người mất tích, nhóm ông Bình người thì đang đi lặn ở Thái Bình, người đi lặn ở Quảng Ninh. Thế nhưng, khi biết tin, tất cả đều đón xe lên khu vực Khe Ang. Xác định các nạn nhân đều đã chết nên nhóm muốn tìm kiếm thi thể trong thời gian sớm nhất để vơi đi một phần nỗi đau của người thân. Theo anh Thảnh, do không thông thuộc địa hình, nước lũ lại lớn, trời mưa to nên dù đã nỗ lực hết sức và dầm mình dưới suối suốt 2 ngày, họ vẫn không tìm thấy chiếc xe bị nạn. Đến sáng 22-9-2013, nước rút đi, chiếc xe cùng các nạn nhân được phát hiện mắc kẹt trong một bụi tre cách vị trí bị trôi khoảng 100 m...