Ngày 28/10, PV có cuộc trao đổi với nhà báo Thu Uyên, Chủ nhiệm, MC chương trình "Trở về từ ký ức" của VTV xung quanh những thông tin “khá sốc” về nhà ngoại cảm, được dư luận đặc biệt quan tâm.

Thưa nhà báo Thu Uyên, nguyên do nào chương trình "Trở về từ ký ức" số 22, ngày 12/10, lại có thông tin "vạch trần" bộ mặt thật của các nhà ngoại cảm?

Chúng tôi thực hiện Chương trình “Trở về từ ký ức” – kết nối thông tin về liệt sĩ và những người thiệt mạng trong chiến tranh đã 2 năm nay. Ngay từ những ngày đầu đã nhận được nhiều đơn, thư của nhiều gia đình liệt sĩ phản ánh về những “nhà ngoại cảm”.

Nhà báo Thu Uyên

Sau khi Chương trình phát sóng và nhiều báo đưa tin, nhà ngoại cảm Phan Thị Bích Hằng đã phản bác về Chương trình rằng: Chương trình của VTV đưa tin “thiếu cân nhắc”, chị nghĩ sao?

Chúng tôi rất thận trọng trong việc phát ngôn ra công luận, vì uy tín của Chương trình, và trên nữa là uy tín của chính chúng tôi.  Do vậy, không có chuyện chúng tôi thiếu cân nhắc. Nguyên tắc làm báo của nhóm chúng tôi là: Biết 10 nói 1- Biết chắc hãy nói.

À, mà chính chúng tôi cũng ngạc nhiên đấy. Trong phóng sự của “Trở về từ ký ức” số 22, ngày 12/10/2012, chúng tôi đâu có nói gì nhiều về bà Phan Thị Bích Hằng. Không gọi bà Hằng là lừa đảo, chưa phủ nhận bà Hằng, nhưng bà Hằng lại nhạy cảm quá, tưởng thế.

Hãy xem lại Chương trình để khỏi phải tranh luận làm gì. Chỉ có một sự kiện được nhắc tới, giấy trắng mực đen, là bản kết quả giám định mẫu xương được cho là của đồng chí Phùng Chí Kiên (Ủy viên Trung ương Đảng năm 1935, người đầu tiên được Chủ tịch Hồ Chí Minh phong hàm Tướng - PV), lại là mảnh sành và răng lợn, khán giả muốn nghe ý kiến bà Hằng, thì không thấy bà Hằng giải thích gì.

Là người tiếp xúc nhiều với công việc liên quan đến gia đình liệt sỹ và tìm hài cốt liệt sỹ... Chị có thể lý giải vì sao họ lại tin vào phương pháp "ngoại cảm"?

Một sự thật rùng rợn là có “nhà ngoại cảm” đã thu phục người có tâm bằng cách bảo họ sắp chết trong vài tháng nữa, tan xương nát thịt. Muốn tránh được tai họa, thì hãy phục vụ “cậu”, “cô”. Đã nói đến mạng sống, ai chẳng choáng váng – chúng tôi đã chứng kiến một số người mù quáng làm theo “nhà ngoại cảm” từ một cú đòn tâm lý tàn nhẫn như vậy.

Hay như việc hầu hết những “hài cốt” đưa về theo chỉ dẫn của “ngoại cảm” đều không được đưa đi giám định ADN, vì sao? Vì những “nhà ngoại cảm” đòi cam kết ngay từ đầu là không có giám định gì hết, chỉ gì thì mang nấy về.

Có nhiều gia đình, người tin, người không tin, nên đề nghị giám định ADN, lập tức “nhà ngoại cảm” dọa trong gia đình sẽ có thương vong, vì liệt sĩ quở. Có “nhà ngoại cảm” không bao giờ cho thân nhân được liệm “cốt”, mà tự tay gói ghém, làm động tác yểm bùa trước mặt cả gia đình, dọa rằng nếu ai mở nút ra thì "trời vật”, tam tộc tiêu tan… Những “thuật” như vậy khiến các gia đình liệt sĩ không biết thật giả ra làm sao. Đối với nhiều người, không phải là tin vào “ngoại cảm”, mà là bị rơi vào thế không dám không tin.

Nhiều hài cốt liệt sĩ được tìm thấy bằng ngoại cảm thực chất chỉ là... xương động vật (Ảnh chụp từ clip của VTV)

Chị suy nghĩ thế nào trước việc rất nhiều các nhà ngoại cảm đang lợi dụng lòng tin của người thân liệt sỹ để lừa gạt?

Cũng có nhiều kiểu lợi dụng niềm tin. Cũng có người chỉ muốn chứng minh khả năng khác người của mình. Cũng có người vụ danh, vụ lợi. Nhưng cũng có kẻ lừa đảo có âm mưu. Nên, chúng tôi có suy nghĩ buồn, giận hay phẫn nộ tùy trường hợp.

Nhưng nỗi buồn sâu xa nhất lại là lối mòn tinh thần của xã hội chúng ta. Rất nhiều người giữ định kiến kỳ cục rằng, tin vào tâm linh thì phải tin các “nhà ngoại cảm”. Nhiều người không cần suy nghĩ, nghe nói một “nhà ngoại cảm” đưa được về 10.000 liệt sĩ thì lập tức tin ngay và mắng mỏ những người dám hoài nghi con số đó. (Tôi thấy có bạn tính nhẩm mà hay: Vậy chị Phan Thị Bích Hằng mỗi ngày trung bình phải tìm được 2 liệt sĩ liên tục trong 20 năm!). Xét cho cùng, người đặt niềm tin vào “ngoại cảm” toàn là người thành tâm. Họ là người rất tốt, chỉ có điều thiếu tỉnh táo thôi.

Sau khi chương trình phát sóng, nhiều người dân từng tìm được hài cốt người thân bằng phương pháp ngoại cảm, điều âm binh... rất băn khoăn vào hài cốt người thân đã tìm được. Chị có lời khuyên gì với họ?

Chúng tôi từng băn khoăn rất lâu. Nếu coi “ngoại cảm” là biện pháp làm an lòng những bà mẹ chờ con không nhắm được mắt thì chấp nhận được. Ban đầu, “ngoại cảm” cũng chỉ là như thế. Nhưng đến nay, “ngoại cảm” đã trở thành một nghề, tìm kiếm hài cốt liệt sĩ đã trở thành thị trường thu bộn tiền, nhiều bi kịch.

Hơn nữa, sự việc đã đi quá xa khi Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt Nam còn “hậu thuẫn” nhà tâm linh trong vụ làm giả hài cốt liệt sĩ. Ngay chỉ huy quân đội tại nhiều địa phương cũng phải thốt lên, nó đã ảnh hưởng đến sự tồn vong của đất nước, của chế độ ta. Cả hệ thống chính trị tại địa phương bị vô hiệu hóa bởi một kẻ lừa đảo tự xưng “tâm linh”. Đó là điều không ai có thể tưởng tượng được.

Xin trân trọng cảm ơn chị!