Trong một lần đi khám tại Trung tâm CSSKSS Nghệ An, giữa đám đông các chị, các mẹ nổi bật lên hai đứa trẻ mặt “búng ra sữa”. Cô gái chừng 16, 17 tuổi, tóc nhuộm vàng, mặc áo sọc kẻ ca rô, vai khoác ba lô học sinh đang đùn đẩy cho cậu con trai (cũng trạc tuổi cô) mặc áo sơ mi trắng, lại quầy làm thủ tục phá thai.

Sau khi nộp tiền và làm xong mọi thủ tục cho bạn gái, cậu con trai ngồi chờ ở dãy ghế ngoài phòng khám, còn cô gái vào phòng kỹ thuật để các bác sỹ “xử lý” cái thai. Lân la lại ngồi ghế bên cạnh, phải khéo léo lắm tôi mới được cậu con trai tiết lộ một số thông tin. Cậu và bạn gái học cùng trường THPT, yêu nhau hơn một năm nay, đây là lần thứ hai cậu đưa bạn gái đi giải quyết hậu quả do những lần hai đứa đi quá giới hạn.

Trường hợp của hai đứa trẻ nói trên đang là một thực trạng nhức nhối trong đời sống xã hội hiện nay. Theo thống kê của Trung tâm CSSKSS Nghệ An, năm 2012, toàn tỉnh có 537 trẻ vị thành niên mang thai, trong đó số trẻ vị thành niên nạo phá thai tương đối lớn. Bác sỹ Hoàng Thị Thu – Trưởng khoa chăm sóc sức khỏe vị thành niên cho biết: Trung bình mỗi ngày, Trung tâm CSSKSS Nghệ An tiếp nhận và “xử lý” từ 3- 4 trường hợp trẻ vị thành niên mang thai. Nhiều lúc “làm” cho các em, tôi vừa giận vừa thương. Giận vì các cháu còn ít tuổi mà không biết bảo vệ bản thân, chỉ biết sống “vội”, sống “gấp”; thương vì các cháu phải chịu nỗi đau cả về thể xác lẫn tinh thần quá sớm. Có những cháu gái không biết mình mang thai khi nào, đến lúc thấy bụng to ra thì mới đến trung tâm khám, do thai quá to không thể “giải quyết” nên phải làm mẹ khi đang ở “tuổi ăn tuổi ngủ”, đến lo cho bản thân cũng chưa xong nói gì đến chuyện chăm con.

Cũng theo bác sỹ Thu, phần lớn trẻ vị thành niên mang thai thường ngại đến những cơ sở công lập như Trung tâm CSSKSS Nghệ An và các bệnh viện mà chúng thường tìm đến những cơ sở phá thai “chui” của các phòng khám thai tư nhân trên địa bàn, do những cơ sở này không có kỹ thuật tốt, đến khi bị tai biến như bị chảy máu, nhiễm khuẩn thì chúng mới vào điều trị tại trung tâm.

Hiện nay, do lối sống dễ dãi, không làm chủ bản thân của lớp trẻ, sự dậy thì sớm do điều kiện sống được cải thiện cùng với quan điểm “thoáng” về tình dục là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên tăng cao. Trong khi đó, vấn đề giáo dục giới tính chưa được các bậc cha mẹ, nhà trường và xã hội quan tâm đúng mức. Không ít các bậc phụ huynh cho rằng việc giáo dục giới tính, tình dục chẳng khác nào “vẽ đường cho hươu chạy”, còn các thầy, cô giáo thì cho rằng đó là vấn đề tế nhị, riêng tư, không nghiêm túc, rất khó trình bày trên bục giảng.

Bên cạnh đó, các em quan hệ tình dục khi chưa có những hiểu biết đầy đủ về bản thân, về sức khỏe sinh sản và các biện pháp phòng tránh thai. Qua một khảo sát về kiến thức, thái độ và nhu cầu chăm sóc sức khỏe sinh sản trên 300 học sinh THCS và THPT trên địa bàn TP Vinh năm 2011 của hai tác giả Hoàng Thị Thu và Nguyễn Tuấn Anh (bác sỹ Trung tâm CSSKSS Nghệ An) cho thấy sự hiểu biết về các biện pháp tránh thai của các em còn quá thấp, các em chưa nhận thức được tác hại của nạo phá thai, có  40% học sinh cho rằng nạo phá thai không ảnh hưởng đến sức khỏe.

Trao đổi về vấn đề này, cô Lê Thị Hồng Lâm – Phó Hiệu trưởng trường THPT Huỳnh Thúc Kháng chia sẻ: Lâu nay, nhà trường vẫn lồng ghép vấn đề giáo dục giới tính cho các em vào môn Sinh học, Giáo dục công dân theo chương trình của Bộ GD&ĐT và tổ chức một số buổi nói chuyện ngoại khóa tuy nhiên chưa thực sự đi sâu vào vấn đề chăm sóc sức khỏe sinh sản. Môn Sinh học ở trường lại do thầy giáo giảng dạy cho cả lớp (bao gồm cả nam và nữ) nên có thắc mắc gì về giới tính, tuổi dậy thì, sức khỏe sinh sản, các biện pháp phòng tránh thai các em nữ đều không dám hỏi.

Trẻ vị thành niên quan hệ tình dục sớm, nạo phá thai để lại rất nhiều hậu quả vì cơ quan sinh dục của các em phát triển chưa đầy đủ dễ bị các biến chứng như chảy máu, viêm nhiễm, mỏng tử cung, thủng tử cung và nặng nề nhất đó là có thể gây vô sinh khi đến tuổi trưởng thành. Ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe, nạo phá thai còn ảnh hưởng đến tâm lý, tinh thần và việc học tập của các em, cũng như gây trở ngại đến quá trình gây dựng tương lai sau này.

Võ Huyền